T.C. Köstence Başkonsolosu sayın Füsun ARAMAZ ile mülakat „Başkonsolosumuzun tüm Romen halkı ve özellikle Köstence’de yoğun olarak yerleşik Türk-Tatar toplumu tarafından sıcak bir şekilde karşılanacağına eminim”

Eylül ayı sonunda T.C. Köstence Başkonsolosu sayın Füsun Aramaz’ın görev süresi sona ermiştir. Diplomatik görevinin sonunda, Türkiye ile Romanya arasındaki diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 135. yıldönümü münasebetiyle düzenlenen sempozyuma Romanya ve Türkiye’den akademisyenler ile T.C. Bükreş Büyükelçisi sayın Ömür Şölendil katılmışlardır. Sempozyum sonrasında verilen veda resepsiyonuna, T.C. Köstence Başkonsolosluğu’nun son dört yıl içerisinde birlikte çalıştığı tüm kamu kuruluşları ve diplomatik misyonların temsilcileri katılmışlardır. Romanya’dan ayrılmadan birkaç gün önce, Türk diplomatı ZIUA de Constanța gazetesine mülakat vermeyi kabul etmiştir.

- Sayın Başkonsolos, Romanya’da dört yıllık görevinizin sonuna geldiniz. Bu günlerdeki hisleriniz nelerdir?

- Dost ve müttefikimiz olan Romanya’da Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden bir diplomat olarak görev yapmanın rahatlığını yaşadım. İşbirliğine her zaman açık Romen makamlarıyla olumlu ilişkilerimizin sağladığı müsait ortamdan istifadeyle, T.C. Bükreş Büyükelçiliğimizin çizdiği temel prensipler ve her anlamda sağladığı destek çerçevesinde, ikili ilişkilerimize katkıda bulunma amacıyla çeşitli proje ve etkinlikler gerçekleştirdik. Başkonsolosluk olarak açık kapı politikası uyguladık, tüm vatandaşlarımıza, Türk-Tatar soydaşlarımıza ve Romen halkına yakın olmaya çalıştık.
Çokkültürlülük ve farkılılıklara rağmen uyum içinde yaşam modeliyle, köklü tarihi boyunca toleransın sembolü olmasıyla ve Tuna deltası başta olmak üzere doğal güzellikleriyle bilinen Dobruca bölgesinde görev yapmaktan büyük mutluluk duydum. Buradaki Romen dostlarımdan ve Dobruca’daki akrabalarım gibi gördüğüm Türk-Tatar toplumundan ayrılmak bir taraftan hüzün veriyor. Diğer taraftan, burada görev yapmış olmak bakımından kendimi ayrıcalıklı görüyorum; edindiğim tecrübelerle, kurduğum dostluklar ve bağlarla kendimi zenginleşmiş ve şanslı hissediyorum.
 
Köstence : 525 Türk şirketi = 22,5 milyon Avro

- Karadeniz’e liman olarak Köstence Romanya’ya giriş kapısıdır, ekonomik açıdan potansyeli yüksektir, ancak bir çok azınlığı birarada bulundurması nedeniyle kültürel açıdan da diğer ülkelerle olan ilişkilerin önemli bir parçasıdır. Dört yıl boyunca yaptığınız çalışmaları ekonomik ve kültürel açıdan nasıl değerlendiriyorsunuz (bu sorunun cevabında dört yıl boyunca gerçekleşen projeler de anlatılabilir)?

- Türkiye ve Romanya Balkanlar'da birbirlerinin en büyük ticaret ortağıdır. 2008 yılı sonunda dünyayı sarsan, ABD’de finansal kriz olarak başlayan ve AB’yi ekonomik krize taşıyan gelişmelerin sonunda, diğer AB ülkelerinde olduğu gibi iç talebin daralması, Romanya ile ihracatı da olumsuz etkilemiş olmakla birlikte, 2012 yılının sonunda da ikili ticaret hacmimiz yaklaşık 6 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Romanya ile ticari ilişkilerimizde ortak hedef, ikili ticaret hacminin önümüzdeki yıllarda daha da artarak, orta vadede 10 milyar ABD Dolarına ulaşmasıdır.
 
Romanya’da kurulmuş yabancı sermayeli firmalar arasında Türk firmaları sayı itibariyle üçüncü sırada yer almaktadırlar. Bu firmaların 7.000’den fazlası faal durumdadır. Romanya’daki Türk yatırımları, üçüncü ülkeler üzerinden gelenler de dahil olmak üzere, toplam 5 milyar ABD Doları civarındadır.
 

Karadeniz’in en büyük limanına sahip olan Köstence, kuşkusuz Romanya ekonomisi bakımından önem taşımaktadır. Türk yatırımcılar için de cazip imkanlar barındıran Köstence’de, Sanayi ve Ticaret Odası'nın verilerine göre, kayıtlı 525 Türk firması faaliyet göstermekte olup, Türk firmalarının toplam sermayesi yaklaşık 22,5 milyon Avro tutarındadır. Köstence ve civarında faaliyet gösteren Türk işadamlarını çatısı altında toplayan Dobruca Türk İşadamları Derneğiyle yakın temas ve işbirliği sürdürdük; bir yandan işadamlarımızın karşılaştıkları çeşitli sıkıntıların aşılmasında, diğer taraftan Türkiye’den ve Avrupa’daki çeşitli işadamı çatı kuruluşlarından heyet ziyaretleriyle Türk işadamı/yatırımcıların Romanya’daki yatırım ve iş imkanları konusunda bilgilendirilmesi konusunda elimizden gelen ölçüde destek sağlamaya çalılştık.
 
Görev yaptığım süre zarfında Başkonsolosluk olarak olağan konsolosluk hizmetlerinin dışında, Romen kurumları ve Türk-Tatar toplumu temsilcileriyle, Türk işadamları çatı kuruluşuyla işbirliği halinde tüm Romen halkına ve özellikle Dobruca bölgesindeki Türk-Tatar toplumuna yönelik faaliyetlerde bulunmaya çalıştık: ortaklaşa akademik, kültürel, sosyal etkinlik ve projeler düzenledik. Çeşitli sanatsal faaliyetlerde bulunarak Türk kültürünü, Türk geleneksel ve çağdaş sanatlarını tanıtmaya çalıştık. Romen resmi kurumları ile olduğu kadar akademik çevrelerle, müzeler ve diğer kurumlarla işbirliği gerçekleştirdiğimiz etkinliklerimizde tüm Köstencelileri buluşturarak aynı zamanda ülkelerimiz arasındaki dostluk köprülerini güçlendirmeye gayret ettik.
 
Ticaret Ataşeliği’nin Türkiye ve Romanya arasındaki ilişkiler çerçevesinde önemli rolü vardır

- Köstence’deki göreviniz esnasında Köstence’de Ticaret Ataşeliği açılmıştır. Bunun Türkiye-Romanya arasındaki ilişkiler üzerindeki etkisi ne olacaktır, Köstence’nin rolü ne olacaktır?
- Başkonsolosluğumuz bünyesindeki Ticaret Ataşeliği kısa süre önce faaliyete geçmiştir. Ticaret Ataşeliğimiz, Dobruca Türk İşadamları Derneği’nin çatısı altında biraraya gelmiş bulunan ve bölgedeki diğer tüm Türk işadamlarının karşılaşabilecekleri sorunlarının çözümlenmesinde onlara yardımcı olacaktır. Ayrıca, Romen ekonomisinde önemli yer tutan Köstence'deki yatırım potansiyeli ve yeni iş imkanlarının hem bölgedeki işadamlarına hem de Türkiye’deki ekonomik kurum ve kuruluşlar ile işadamlarına tanıtılması bakımından fayda sağlayacaktır.
 

THY Köstence-İstanbul uçak seferleri Köstence Mihail Kogalniceanu havaalanında düzenlenen törenle 7 Haziran 2013 tarihinde başlatılmıştır. Uçak seferlerinin başlaması da kuşkusuz ekonomik ilişkilerin gelişmesine katkıda bulunacaktır.
 
 - Yine buradaki göreviniz esnasında 2011 yılında, iki ülke arasındaki ilişkilerin dinamiğinde çok önemli rolü olan Türkiye-Romanya Stratejik Ortaklık Anlaşması imzalanmıştır. Stratejik Ortaklığın Türk-Romen ikili ilişkiler üzerindeki etkisi nedir?
- Bu yıl Türkiye ve Romanya arasında diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 135. yıldönümü kutlamaktayız. Türk-Romen ilişkileri 1923-1938 yıllarında Atatürk dönemi dış politikasının en önemli ilkesi “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” ilkesine paralel olarak şekillenmiş; 1933 yılında imzalanan Türkiye-Romanya Dostluk Antlaşması iki ülke arasındaki ilişkilerde bir dönüm noktası teşkil etmiştir.
Balkan coğrafyasını paylaştığımız, Karadeniz’de komşu olduğumuz Romanya ile siyasi ilişkilerimiz, özellikle Romanya’daki 1989 devriminden sonra giderek daha da güçlenmiş; Türkiye’nin güçlü şekilde destek verdiği Romanya’nın NATO üyeliğinin 2004 yılında gerçekleşmesiyle birlikte iki ülke aynı zamanda müttefik haline gelmiştir.
İkili ilişkilerin daha da geliştirilmesi yönündeki karşılıklı siyasi irade sonucunda, 2011 Aralık ayında Romanya Devlet Başkanı Sayın Traian Basescu’nun ülkemizi ziyareti sırasında Stratejik Ortaklık Bildirgesi imzalanmıştır. Stratejik ortaklık bildirisi ekonomik ilişkiler, askeri-güvenlik işbirliği, çevre, adalet ve içişleri, terörle mücadele, kültür, eğitim ve bilim gibi çok sayıda alanda işbirliğinin artırılmasını öngörmektedir. Dışişleri Bakanı Sayın Titus Corlatean’ın 13-14 Mart 2013 tarihlerinde ülkemizi ziyareti sırasında da, hemen her alanda somut işbirliği projelerinin uygulamaya koyulmasının zeminini hazırlayan Eylem Planı imzalanmıştır. Son olarak, Romanya Başbakanı Sayın Ponta’nın 19 Eylül tarihinde Türkiye’yi ziyareti iki ülke arasında tarım, ekonomi, enerji, kültür, vize kolaylığı konularında imzalanan belge ve anlaşmalarla stratejik işbirliği pekiştirilmiştir.
 
„Köstence’de kendimi evimde gibi hissettim... veda etmek istemiyorum”
- Gelecek olan T.C.Köstence Başkonsolosu’na mesajınız nedir? Romanya ve özellikle Köstence hakkında neleri bilmelidir?
- Balkan coğrafyasını paylaştığımız Karadeniz’de komşu olduğumuz Romanya ile Türkiye arasında ilk bakışta coğrafi devamlılık kendini hissettiriyor. Köstence’de görev yaptığım yaklaşık dört yıl boyunca, dost ve müttefikimiz Romanya ile ortak tarihimizin zengin bir ortak kültürel mirası da beraberinde getirdiğini gözlemledim. Türkçe ile Romence’deki binlerle ifade edilen ortak kelimeler, mutfaklarımızın benzerliği ve en önemlisi Türk ve Romen halklarının birbirine olan yakınlığı, gücünü köklü tarihi geçmişten alan dostluk bağlarının göstergeleridir.
Farklılıklara rağmen uyum içinde birlikte yaşama ve paylaşma bilinci bakımından dünyadaki örnek şehirler arasında yer alan Köstence’yi tarihi dokusuyla, çokültürlülüğü ve geçmişten taşıdığı izlerle „kardeş şehri” olan İstanbul’a benzetiyorum. Yeni Başkonsolosumuzun burada hiç yabancılık çekmeyeceğine inanıyorum.
Başkonsolosumuzun tüm Romen halkı ve özellikle Köstence’de yoğun olarak yerleşik Türk-Tatar toplumu tarafından sıcak bir şekilde karşılanacağına eminim.
 
- Son olarak tüm Köstencelilere yönelik bir mesaj rica ediyoruz...
- Köstence’de dört yıl boyunca kendimi evimde hissettim. Sıcak misafirperverlikleri için tüm Romen halkına en içten dileklerimle teşekkür etmek istiyorum. Görev yaptığım ülkeler arasında Romanya güzel hatıralarla çok özel bir yere sahip olacak. Tüm Romen dostlarımı, gönülden bağlarla kendimi çok yakın hissettiğim Dobruca’daki Türk-Tatar toplumunu ve çok olumlu bir diyaloğumuz olan Köstence’de çoğu işadamı vatandaşlarımızı her zaman en iyi hatıralarla anacağım.
Komşu olacağımız için veda etmek istemiyorum; önümüzdeki üç yıl boyunca Ankara’da Dışişleri Bakanlığımızda görevli olacağım, yolu düşen tüm dostlarımı görmekten büyük mutluluk duyacağım.